Een tip van de sluier

Doodskisten met de slachtoffers van Iran Air Flight 655. (Foto: Barry Iverson / Getty)

Uit de doofpot vrijgegeven op 20 juli 2022: Groot-Brittannië steunde de VS onmiddellijk na het neerschieten van een Iraans burgervliegtuig

Op 3 juli 1988 schoot een oorlogsschip van de Amerikaanse marine een Iraans vliegtuig neer, waarbij alle 290 burgers aan boord omkwamen. Pas vrijgegeven dossiers laten zien hoe de regering van Margaret Thatcher de VS onmiddellijk steunde en hielp bij de doofpotaffaire.

John McEvoy

De aanval vond plaats tijdens de oorlog tussen Iran en Irak, die in 1980 was begonnen met de invasie van Saddam Hoessein in Iran. De Amerikaanse regering steunde Saddam en stuurde oorlogsschepen naar de Perzische Golf om de Iraakse oorlogsinspanning te ondersteunen. Een van die oorlogsschepen was de USS Vincennes die twee luchtdoelraketten afvuurde op Iran Air Flight 655, een Airbus A300B2-203, tijdens een routinereis naar Dubai.

Washington beweerde dat de Amerikaanse marine uit zelfverdediging had gehandeld, maar dit was een leugen. Het vliegtuig vloog niet, zoals het Pentagon beweerde, “buiten de voorgeschreven commerciële luchtroute”, en was ook niet met “hoge snelheid” naar USS Vincennes “afgedaald”. De VS schoten dus een burgervliegtuig neer en probeerden het lukraak te verdoezelen. Onder de 290 omgekomen burgers waren 66 kinderen. Het vliegtuig was vertrokken vanuit Teheran Mehrabad International Airport, Teheran, Iran. Na een tussenlanding op Bandar Abbas International Airport in Iran ging de vlucht richting Dubai International Airport, Dubai, Verenigde Arabische Emiraten.

‘Amerika kon op geen enkele andere regering rekenen om zich zo te gedragen’

Op 2 maart 2000 had de Britse minister van Buitenlandse Zaken Robin Cook een ontmoeting met de Amerikaanse generaal Colin Powell, die tussen 1987 en 1989 de nationale veiligheidsadviseur van Ronald Reagan was. Powell “sprak openhartig” tijdens de hele discussie, wat Cook ertoe bracht om te vragen dat het “vertrouwen van de Amerikaanse generaal … strikt wordt beschermd”. In het bijzonder herinnerde Powell zich dat, nadat de VS vlucht 655 had neergeschoten, Thatchers privésecretaris voor buitenlandse zaken Charles Powell “onmiddellijk vanuit Downing Street had gebeld om te vragen wat de Amerikanen wilden dat de Britse regering zou zeggen”.

De Britse regering bood onmiddellijke steun aan de VS, ondanks het feit dat het honderden burgers had gedood, van wie de meesten Iraanse staatsburgers waren. Colin Powell merkte op dat “Amerika op geen enkele andere regering kon rekenen om zich zo te gedragen”. Powell zou later minister van Buitenlandse Zaken van president George W. Bush worden, in welke rol hij bedrieglijk aandrong op de invasie van Irak in 2003.

Trouwste verdediger

In de weken na de aanval viel Thatcher op als de trouwste verdediger van Reagan. “Je kunt geen marines in de Golf inzetten om de scheepvaart te verdedigen tegen aanvallen zonder ze het recht te geven om zichzelf te verdedigen”, verklaarde ze. In privécorrespondentie met Reagan speculeerde Thatcher zelfs over de positieve implicaties van de aanval en schreef: “Het ongeval lijkt in ieder geval de Iraanse leiders duidelijk te hebben gemaakt dat er dringend een einde moet komen aan het Golfconflict”.

Zoals journalist Solomon Hughes schreef in de Morning Star, ontwikkelde het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken ook een ’te nemen lijn’ die consistent was met Thatchers publieke steun aan de VS. Het ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukte bijvoorbeeld dat “de USS Vincennes waarschuwde voor een naderend ongeïdentificeerd vliegtuig, maar geen reactie kreeg”, en benadrukte dat de VS reageerden op “een Iraanse aanval”.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken wist dat het geïsoleerd was in zijn steun aan de VS. In een interne memo van juli 1988, werd opgemerkt dat “alleen het VK een verwijzing naar het Amerikaans recht op zelfverdediging opnam, waardoor kritiek werd gewekt van Iran en andere landen”.

Acht jaar later, in 1996, betaalde de Amerikaanse regering Iran $ 131,8 miljoen als compensatie voor de aanval, en president Bill Clinton sprak “diepe spijt” uit over wat er was gebeurd.

De Amerikaanse regering heeft zich echter nooit formeel verontschuldigd voor de aanval. De kapitein van de USS Vincennes kreeg het Legioen van Verdienste voor “uitzonderlijk verdienstelijk gedrag bij het leveren van uitstekende service”.

Op de USS Vincennes zou het vliegtuig zijn aangezien voor een Iraanse F-14-onderscheppingsjager. Om een aanval door het toestel te voorkomen werden er twee raketten op afgevuurd. Het vliegtuig is nooit positief geïdentificeerd. De Amerikaanse marine heeft nooit het volledige verhaal vrijgegeven omtrent de ramp. Volgens de Iraanse regering wisten de Amerikanen wel degelijk dat het om een passagiersvliegtuig ging.

In 1996 bereikten de VS en Iran een overeenkomst bij het Internationaal Gerechtshof waar de Verenigde Staten erkende dat het ongeluk een vreselijke menselijke tragedie was en zijn diepe spijt betuigde over de vele verloren levens bij het ongeluk. Deel van de overeenkomst was dat de Verenigde Staten niet wettelijk aansprakelijk werd gesteld, maar wel op vrijwillige basis miljoenen dollars zou betalen als compensatie aan de families van de slachtoffers.

In een commentaar schreef Dan Roth, een ervaren piloot, het volgende:
Ik ben nu ongeveer 45 jaar piloot. Dit neerschieten was in principe onvergeeflijk en daarom hebben de VS veel betaald om de schadeclaims van de passagiers te regelen. De marine had gemakkelijk contact kunnen opnemen met de luchtverkeersleiding en hen kunnen vragen contact op te nemen met vlucht 655. Dit vreselijk incident had gemakkelijk kunnen worden voorkomen. Tussen alle officieren die verantwoordelijk waren voor dit debacle, had een van hen voldoende verstand moeten hebben om deze tragedie te vermijden.

Liz Truss wordt de nieuwe Thatcher genoemd. Topkandidate premierschap UK. Zet de guillotine maar klaar.

Bronnen:

https://declassifieduk.org/britain-immediately-supported-us-over-shooting-down-of-iranian-airliner/https://nl.wikipedia.org/wiki/Iran_Air-vlucht_655

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *